بررسى نقش و جایگاه معارف قرآنى در اندیشه عرفانى امام خمینى است. عرفان امام خمینى که سنگ بناى سایر تفکرات او به شمار مى‌رود، هر چند ادامه مکتب دیرپاى عرفان اسلامى است با این حال مجموعه‌اى از ویژگى‌ها، آن را از عرفان سایرین متمایز گردانیده است. نویسنده بر این باور است که تمامى اندیشه‌ها و افکار امام خمینى برساخته بر شالوده اندیشه عرفانى او است و اینکه اندیشه عرفانى امام خمینى هر چند پیوست‌هایى ب...

 گزارشى از اصول و مبانى اخلاق قرآنى امام خمینى است. روش اخلاقى امام بیش از هر چیز روش قرآنى است. نویسنده پس از بیان اهمیت اخلاق در نگاه امام خمینى، آثار اخلاقى امام را به دو بخش نظرى و عملى تقسیم نموده، سپس بخش نظرى را مورد بحث قرار داده است. در این راستا نخست مسلکهاى اخلاقى سه‌گانه 1- اخلاق زیستى و همسازى اجتماعى 2- اخلاق عقلى و فلسفى 3- اخلاق عرفانى، را مطرح و در ادامه، شیوه اخلاقى امام را بر...

 نویسنده روش تفسیرى امام خمینى را داراى سه عنصر تدبّر عقلى، شهود عرفانى و نقلى - روایى مى‌داند. در بخش تدبّر عقلى حدیث "من فسّر القرآن برأیه" از دیدگاه امام تحلیل مى‌شود و به مناسبت آن مسأله وضع الفاظ براى معانى مورد بحث قرار مى‌گیرد. در بخش شهود عرفانى به شرح سه دلیل حجیت و اعتبار روش عرفانى در تفسیر مى‌پردازد و از امور زیر نام مى‌برد: 1. قرآن، از لحاظ اصل و حقیقت، تجلیگاه بودن براى خداوند - که پ...

 مقایسه تطبیقى دیدگاه‌هاى تفسیرى امام خمینى و دیدگاه‌هاى هرمنوتیکى فلاسفه غرب است. دیدگاه امام خمینى راجع به تفسیر قرآن با آنچه در رابطه با تفسیر متون مقدس در غرب مطرح شده است همانندى‌ها و ناهمانندى‌هاى دارد. نویسنده نخست دو دیدگاه هرمنوتیکى مطرح در غرب را که عبارتند از سنت شلایر ماخر و سنت هایدگر مطرح مى‌کند. سپس مبانى و پرسشهاى هرمنوتیکى از قبیل امکان و عدم امکان استفاده از قواعد عمومى فهم در...

 تفسیر هدف‌گرا از دیدگاه امام خمینى مورد بررسى قرار گرفته است. امام معتقد است قرآن باید با توجه مقصد و هدف نزولش تفسیر شود. نویسنده پس از بیان این نکته از نگاه امام خمینى که قرآن راز توانمندى و قدرت مسلمانان است، مهم‌ترین شرط تفسیر را از نظر امام توجه به مقاصد و اهداف قرآن مى‌داند و تفاسیرى که در این راستا پدید نیامده‌اند را در حقیقت تفسیر نمى‌داند. در ادامه چگونگى تشخیص اهداف قرآن را بررسى مى‌...

 تفسیر، رسالت قرآن، اهداف و انواع تفسیر و روش تفسیرى امام خمینى مورد بررسى قرار گرفته است. نویسنده با طرح سه مطلب مقدماتى راجع به پیدایى دغدغه فهم قرآن در میان مسلمان و پیدایش علوم قرآنى در اثر آن و ظهور روشهاى گوناگون تفسیرى در بستر تاریخ، به بررسى دیدگاه امام خمینى راجع به تفاسیر موجود پرداخته و انتقادات ایشان را درباره تفاسیر یاد شده که بیانگر دیدگاه ایشان راجع به تفسیر بایسته است، بدین‌گونه...

 بررسى اندیشه‌هاى کلامى - قرآنى امام خمینى است. اندیشه‌هاى کلامى امام خمینى داراى ویژگى‌هایى است که آن را از سایر اندیشه‌هاى کلامى متمایز مى‌سازد. نویسنده، دیدگاه‌هاى امام خمینى را در رابطه با موضوعات متعدد کلامى با مقایسه با سایر دیدگاه‌ها مورد بررسى و ارزیابى قرار داده است نخست به مسأله توانایى عقل در شناخت خداوند و دیدگاه‌هاى موجود راجع‌به آن پرداخته است سپس برهان فطرت را با تفسیرهاى گوناگون...

نقد و بررسى تفسیر «حقایق التفسیر» از حیث سندى و محتوایى و صحت و سقم انتساب آن به امام صادق (ع) است. این تفسیر پس از تألیف توسط ابو عبدالرحمن سلّمى براى نخستین بار توسط پژوهشگر فرانسوى لویى ماسینیون در نیمه اوّل قرن بیستم شناسایى گردید. پس از ماسینیون، پل نویا، محقق فرانسوى در 1968 کتاب را تصحیح و منتشر کرد. از تفسیر حاضر تاکنون هیچگونه سندى، در دست نیست، نه سلّمى براى آن سندى ذکر کرده است و نه احت...

 گردآورى و ارائه دیدگاه‌هاى امام خمینى در زمینه علوم قرآنى است. امام خمینى هدف اصلى قرآن را خداشناسى و معنویات مى‌داند و آیاتى که درباره دنیا و نیازهاى مادى است همه به عنوان وسیله آن هدف اصلى است نه آنکه زندگى دنیا هدف اصلى باشد. ایشان معتقد است حقیقت نزول و کیفیت آن به روش علمى و طریق کشف و شهود حاصل نمى‌شود و اینکه برخى آیات نزول قرآن را به خدا و تعدادى به جبرئیل نسبت مى‌دهد، این نسبت، مجازى ...

بى‌گمان، سنگ­بناى همة اندیشه‌ها و رفتارهاى امام را باید در اندیشة عرفانى و خداشناسى شهودى ایشان جستجو کرد. امام با خرق حجاب ضخیم سلوک علمی‌ و برهانى، حقیقت عبودیت را در وجود خویش نمودار ساخت و در پرتو ‌‌قرآن به مرتبت کامل ایمان و اطمینان قلبى دست یافت. رویکردى که به تحریر مبانى نظرىِ عرفان در صحیفه‌هاى عرفانى چون شرح دعاى سحر، تعلیقه و حاشی...